Vacuümvormen: de beste techniek voor veelzijdige toepassingen
Vacuümvormen is een techniek waarbij thermoplastische materialen in 3D-vormen worden omgezet, ideaal voor complexe en gedetailleerde ontwerpen. In dit artikel leer je wat vacuumvormen is, hoe het werkt en welke voordelen en toepassingen het heeft in diverse industrieën.
Eerst even dit
-
Vacuümvormen is een efficiënte techniek die vlakke kunststofplaten transformeert in complexe 3D-vormen door verhitting en vacuümdruk.
-
Thermoplastische kunststoffen zoals PVC, PET en ABS zijn ideaal voor vacuümvormen, wat zorgt voor veel ontwerpvrijheid en variatie in toepassingen.
-
Imatex richt zich op duurzaamheid door gebruik te maken van zonne-energie en gerecycleerde materialen, terwijl ze innovatieve oplossingen blijven ontwikkelen voor diverse industrieën.
Wat is vacuümvormen?
Vacuümvormen, ook bekend als thermovormen, is een techniek waarbij vlakke thermoplastische materialen worden getransformeerd in driedimensionale vormen. Dit proces begint met een kunststof plaat of rol als basismateriaal. De kunststof plaat wordt verwarmd door middel van infraroodstraling totdat het plastisch genoeg is om te vervormen. Vervolgens wordt de mal in het materiaal gedrukt, en door het vacuüm trekken wordt de lucht tussen de mal en het materiaal onttrokken, waardoor een onderdruk ontstaat die het materiaal strak over de mal trekt.
Tijdens het afkoelen behoudt het kunststof zijn nieuwe vorm, die het negatief van de mal is. Dit maakt vacuümvormen ideaal voor het creëren van complexe vormen en gedetailleerde ontwerpen die moeilijk te realiseren zijn met andere technieken. Vrijwel alle thermoplastische kunststoffen kunnen worden gebruikt in dit proces, waardoor er veel ontwerpvrijheid is.
Imatex, een bedrijf met meer dan 70 jaar ervaring in de kunststofsector, gebruikt deze techniek om een breed scala aan producten te maken, waaronder:
-
beschermkappen
-
behuizingen
-
steriele verpakkingen
-
medische trays
Dit proces biedt niet alleen flexibiliteit in ontwerp, maar ook efficiëntie in productie, waardoor het een populaire keuze is voor veel industrieën.

Het vacuümvormproces stap voor stap
Laten we nu dieper ingaan op het vacuümvormproces en stap voor stap bekijken hoe een kunststof plaat wordt getransformeerd in een eindproduct. Het begint allemaal met het positioneren van het model in de machine, waarvoor zowel positieve als negatieve mallen kunnen worden gebruikt. Dit model bepaalt de uiteindelijke vorm van het product.
De volgende stap is het plaatsen van een thermoplastische plaat op het model. Deze kunststof plaat moet vervolgens tot een bepaalde temperatuur worden verwarmd, zodat deze soepel genoeg is om te kunnen worden gevormd. Dit verwarmen gebeurt meestal met behulp van infraroodstraling, waardoor de plaat gelijkmatig wordt verwarmd en klaar is voor de volgende stap in het proces.
Zodra de kunststof plaat voldoende is verwarmd, wordt deze omhooggeduwd om de contouren van het model aan te nemen. Dit is een cruciale stap waarin het materiaal zijn nieuwe vorm begint aan te nemen. Vervolgens komt de stap van het vacuüm trekken, waarbij een vacuümpomp de plaat strak over het model trekt, waardoor het materiaal precies de gewenste vorm aanneemt.
Ten slotte moet de gevormde plaat afkoelen om zijn nieuwe vorm te behouden voordat deze wordt losgemaakt van het model. Dit afkoelingsproces is essentieel om ervoor te zorgen dat het eindproduct zijn integriteit behoudt en klaar is voor verdere nabewerking of assemblage. Imatex biedt een breed scala aan nabewerkingsmogelijkheden, zoals zagen, lasersnijden of CNC-frezen, om ervoor te zorgen dat elk product perfect past bij de specificaties van de klant.

Verschillende materialen voor vacuümvormen
hermoplastische materialen spelen een cruciale rol in het vacuümvormproces, omdat ze plastisch worden bij verhitting. Dit maakt ze ideaal voor het vormen in complexe en gedetailleerde ontwerpen. Veelgebruikte materialen zijn:
-
PVC
-
PET
-
ABS
-
polystyreen
Deze materialen bieden allemaal verschillende eigenschappen en voordelen.
Bijna alle thermoplastische kunststoffen kunnen worden toegepast in vacuümvormen, zolang ze maar plastisch worden bij verhitting. Dit betekent dat er een breed scala aan opties beschikbaar is, afhankelijk van de specifieke eisen van het project. Imatex werkt met een breed assortiment aan kunststoffen en adviseert klanten bij het kiezen van het juiste materiaal voor hun specifieke toepassing.
Het kiezen van het juiste materiaal is een belangrijke stap, omdat dit invloed heeft op de uiteindelijke eigenschappen van het product. Bijvoorbeeld, polycarbonaat is bekend om zijn hoge slagvastheid en transparantie, terwijl PVC vaak wordt gebruikt vanwege zijn duurzaamheid en kosteneffectiviteit. Imatex ondersteunt klanten bij het selecteren van materialen die het beste passen bij hun specifieke behoeften en bewerkingsmethoden.
Voordelen van vacuümvormen
Een van de grootste voordelen van vacuümvormen is de lage kosten voor matrijzen in vergelijking met spuitgieten. Dit maakt het een aantrekkelijke optie voor kleine tot middelgrote series, waar de initiële investering anders een belemmering zou kunnen zijn. Bovendien is vacuümvormen zeer geschikt voor het produceren van complexe en gedetailleerde ontwerpen die moeilijk of kostbaar zijn om met andere methodes te realiseren.
Vacuümvormen biedt ook een goede combinatie van snelheid en flexibiliteit. Het vacuümvorm proces heeft een korte doorlooptijd van ontwerp tot productie, wat betekent dat producten snel op de markt kunnen worden gebracht. Dit is vooral nuttig voor bedrijven die snel moeten reageren op veranderende marktvraag of die hun productassortiment regelmatig willen vernieuwen.
Een ander belangrijk voordeel is de vrijheid in kleur en vormgeving die vacuümvormen biedt. Dit maakt het mogelijk om producten te creëren die niet alleen functioneel zijn, maar ook visueel aantrekkelijk. Of het nu gaat om verpakkingen, beschermkappen of behuizingen, vacuümvormen biedt de flexibiliteit om aan diverse ontwerpeisen te voldoen, inclusief verpakking.

Vergelijking met andere productietechnieken
Als we vacuümvormen vergelijken met andere productietechnieken zoals spuitgieten en 3D-printen, zien we duidelijke verschillen in kosten, snelheid en flexibiliteit. De initiële kosten voor vacuümvormen zijn aanzienlijk lager dan voor spuitgieten, wat het aantrekkelijk maakt voor kleinere productieloten. Terwijl spuitgieten bijzonder geschikt is voor massaproductie, biedt vacuümvormen een kosteneffectieve oplossing voor middelgrote series.
Bij vacuümvormen kunnen meerdere producten uit één kunststof plaat worden gevormd, terwijl spuitgieten vloeibare kunststof vereist die in een mal wordt gespoten. Dit maakt vacuümvormen een snellere en flexibelere optie voor het produceren van kleine tot middelgrote series.
Aan de andere kant kan 3D-printen direct beginnen met produceren zonder matrijs kosten, maar het proces zelf is langzamer omdat producten laag voor laag worden opgebouwd.
Relatief gezien biedt vacuümvormen een grote vrijheid in vormgeving, maatvoering en afwerking, waardoor het een veelzijdige productiemethode is. Dit maakt het bijzonder geschikt voor toepassingen waarbij flexibiliteit en snelheid van cruciaal belang zijn, zoals in de medische en voedingsindustrie.
Toepassingen van vacuümvormen
De toepassingen van vacuümvormen zijn zeer divers en omvatten verschillende industrieën. In de industriële sector worden vacuümgevormde kunststoffen vaak gebruikt voor beschermkappen en behuizingen voor machines. Deze producten bieden niet alleen bescherming, maar kunnen ook op maat worden gemaakt om aan specifieke eisen te voldoen.
In de medische sector zijn vacuümgevormde producten zoals steriele verpakkingen en medische trays veelvoorkomend. Deze producten moeten vaak aan strenge hygiënische normen voldoen, en vacuümvormen biedt de precisie en betrouwbaarheid die nodig zijn om aan deze eisen te voldoen.
Daarnaast worden in de bouwsector vacuümgevormde onderdelen gebruikt voor tentpanelen, dakdoorvoeren en componenten van luchtbehandelingssystemen.
Andere toepassingen zijn onder meer:
- Displays en prijssystemen in de detailhandel, vaak gemaakt van materialen zoals polystyreen en ABS
- Vacuümgevormde artikelen zoals bloempotten en substraathouders in de landbouw en tuinbouw
- Acrylaat schalen geproduceerd voor beenhouwerijen door Imatex, wat aantoont hoe veelzijdig deze techniek kan zijn met kunststof producten.

Innovaties en duurzaamheid bij Imatex
Imatex blijft innoveren met een sterke focus op duurzaamheid en efficiëntie. In 2019 investeerde het bedrijf in zonnepanelen die nu 40% van het energieverbruik dekken. Deze zonne-energie wordt gecombineerd met energiebesparende LED-verlichting en moderne machines om de ecologische voetafdruk van het productieproces te minimaliseren.
Daarnaast maakt Imatex gebruik van gerecycleerde kunststoffen waar mogelijk en verwerkt reststukken door een interne breekinstallatie en gespecialiseerde recyclingpartners. Dit zorgt ervoor dat afval tot een minimum wordt beperkt en dat de gebruikte materialen een tweede leven krijgen. Deze focus op duurzaamheid maakt Imatex een pionier in de sector en toont hun inzet voor een groenere toekomst.
Imatex innoveert ook continu in hun vacuümvormtechnologie om efficiëntie te verbeteren en afval te verminderen. Dit betekent dat klanten niet alleen profiteren van hoogwaardige producten, maar ook bijdragen aan duurzame productiepraktijken. Dit alles maakt Imatex een betrouwbare en toekomstgerichte partner in de kunststofsector.

Toekomst van kunststoffen
De toekomst van kunststoffen en rubber stond niet voor niks centraal op de Kunststoffenbeurs 2023, met een sterke focus op duurzaamheid, slimme innovaties en efficiënte productieprocessen. De sector werkt continu aan milieuvriendelijke oplossingen, van grondstoffen en ontwerp tot recycling. Tijdens de 24e editie van de beurs in de Brabanthallen werd getoond hoe kunststoffen en rubber bijdragen aan duurzame productontwikkeling. Meer weten? Lees dan dit artikel.
Recente projecten en klantcases
Recente projecten van Imatex benadrukken de veelzijdigheid van vacuümvormen. Zo heeft het bedrijf complexe verpakkingsoplossingen ontwikkeld voor een klant in de voedingsindustrie, waarbij innovatieve materialen werden gebruikt om aan specifieke eisen te voldoen. Deze verpakkingen zijn niet alleen functioneel, maar ook visueel aantrekkelijk, wat helpt om de producten van de klant beter te presenteren.
Een ander project omvatte de productie van acrylaat schalen voor beenhouwerijen, wat aantoont hoe vacuümvormen kan worden aangepast aan verschillende sectoren. Imatex heeft ook uitgebreide 3D renders geproduceerd voor hun recente projecten, waardoor klanten beter inzicht krijgen in het eindproduct en het ontwerpproces.
Contacteer ons
Heeft u vragen over thermovormen of andere bewerkingsmethoden voor kunststoffen? Neem gerust contact met ons op via info@imatex.be. Bij Imatex staan we klaar om u te helpen met oplossingen op maat, dankzij onze jarenlange expertise en veelzijdige productiemethodes. Samen realiseren we uw project in kunststof!
